Ekoloji

Bugün 1 Kasım Dünya Vegan Günü: Peki, Bu Veganlık Dedikleri Nedir?

Bugün 1 Kasım Dünya Vegan Günü. The Vegan Society’nin (Vegan Topluluğu) başında bulunan Louise Wallis 1994 yılında, hem topluluğun 50.yılını kutlamak hem de veganlık ve veganizm kelimelerinin değer kazanmasını sağlamak için 1 Kasım’ı ‘Dünya Vegan Günü’ ilan etmiştir. O günden sonra tüm dünyada her yılın 1 Kasım’ı, veganlar tarafından kutlanmaktadır.

Dünya Vegan Günü: Peki, Veganizm Nedir?

Peki, Veganizm veya Veganlık nedir? Günümüzde de kabul edilen veganlık tanımı, 1979 yılında, Vegan Derneği tarafından yapılmıştır: “Veganlık hayvanların gıda, giyim ya da başka amaçlarla maruz kaldıkları sömürü ve zulmün her türlüsünden –uygulanabilir olan en mümkün mertebede- kaçınan ve buna ek olarak insanların, hayvanların ve çevrenin yararına, hayvan kullanımı içermeyen alternatiflerin geliştirilmesi ve kullanımını destekleyen felsefe ve yaşam biçimidir. Beslenme söz konusu olduğunda, hayvanlardan tamamen veya kısmi olarak elde edilen ürünlerin reddedilmesini ifade eder.”

Çığır Açan Vegan Belgeseli: The Game Changers

Veganlık Sadece Hayvansal Ürün Tüketmemek Değildir

Yani özünde Veganizm, hayvanların da insanlar gibi bilinç sahibi, duyarlı bir canlı olduğu gerçeğinden hareket eden, hayvanlara uygulanan her türlü sömürüyü reddeden, etik bir tutumdur. Tabi beslenme, vegan pratiğin sadece bir ayağı. Veganlar aynı zamanda hayvan sömürüsü içeren ya da hayvanlar üzerinde denenen hiçbir ürünü de kullanmazlar. Yani deri giymezler, yün kullanmazlar. Hayvanlar üzerinde deney yapılmış kozmetik ürünlerini de kullanmazlar. Veganlar hayvanların eğlence, turizm, spor, kültür, gelenek vs. adı altında kullanılmasına da tamamen karşıdırlar. Adalar’da fayton kullanımını nostaljik bulup, destek veren bir vegan yoktur. Temel nokta, hayvanların yaşam hakkını tanımak ve onların yaşamına saygı duymak olarak ifade edebiliriz.

Türkiye’de Veganizm Yükseliyor

Dünya’da olduğu gibi Türkiye’de de veganlık büyük bir hızla yükseliyor. Bugün Türkiye’de veganizm veya veganlık üzerine çalışmalar yürüten birçok sivil toplum kuruluşu, üniversite kulübü, doktor ve akademisyen bulunuyor. Vegan restaruantlar, vegan giyim mağazaları, hayvanlar üzerinde denenmemiş kozmetik ürünleri satan yerler giderek yaygınlaşıyor. Süpermarketlerde bulunan vegan ürün sayısı çok hızlı artıyor.

Bilimin, Aklın ve Vicdanın Sesini Dinleyip Vegan Olun

Bugün Türkiye’de 10 binin üzerinde vegan bulunduğu tahmin ediliyor. Vejeteryanlar ile birlikte bu rakamın Türkiye nüfusunun yüzde 1’ine denk geldiği (yaklaşık 800 bin kişi) belirtiliyor. Tabi veganlar ile vejeteryanlar arasında derin farklar bulunuyor. Vejeteryanlar sadece et ve balık yemiyor. Veganlar ise her türlü hayvansal gıdayı reddediyor. Bu davranışı da türcülük olarak adlandırırlar. Veganlar et ürünlerini, balık, süt, peynir, yoğurt, tereyağ, yumurta ve bal gibi hayvanlardan elde edilen hiçbir gıdayı tüketmiyor. Sadece bitkisel kaynaklı ürünler ile besleniyorlar. Yani meyve, sebze, tahıl ve bakliyat tüketiyorlar.

Google’da aranma eğilimlerine bakıldığında da özellikle 2013’ten sonra vegan ve vejetaryen terimlerinin aranma sıklığının yaklaşık 8 kat arttığı görülüyor.

Türkiye’deki Veganlığı Tercih Eden Ünlü İsimler

Nevşin Mengü, Murathan Mungan, Ayça Tekindor, Zülfü Livaneli, Sertap Erener, Güven Kıraç, Leman Sam, Ceylan Ertem, Ünsal Arık, Zeynep Casalini

Dünya Vegan Günü: İnsanlar Neden Vegan Oluyorlar?

Veganlık Hakkında Doğru Bilgiler İçin Hangi Kişi veya Oluşumları Takip Etmelisiniz?

Zülal Kalkandelen / Vegan Aktivist – Gazeteci

Gün gelecek, insanlar için adaleti savunanlar, hayvanlar için de adalet isteyecek.
Gün gelecek, her bilinç sahibi duyarlı canlının #yaşamhakkı olduğunu herkes kabul edecek.
İşte o gün dünya daha yaşanılabilir bir gezegen olacak! https://t.co/fWfzRmf0We

— Zülâl Kalkandelen Ⓥ (@veganzulal) April 15, 2019

Dr. Oğuzhan Kınıkoğlu / Deneye Hayır Derneği Yönetim Kurulu Üyesi

Veganlık ve evrim konusunda kaçırdığımız nokta, insanın ahlaki evrimidir. Bir aslan, dişisinin yavrularını öldürdüğü zaman bunu ahlaksızlık olarak değerlendiremeyiz, aynı şekilde geyiği yediği zaman da geyiğin menfaatine olmayan bir davranış +

— Dr. Oguzcan Kinikoglu (@Ogocan) August 4, 2019

Dr. Murat Kınıkoğlu / Kalp ve İç Hastalıkları Uzmanı

Pirinç, buğday, yulaf… akıl sağlığınızı korumak için hayvansal besinlerden uzak durun, tahıl tüketin… pic.twitter.com/Qqjmljafqt

— Dr.Murat Kınıkoğlu (@Dr_Kinikoglu) October 27, 2019

Dr. Suat Erus / Göğüs Cerrahisi Uzmanı

Hayvanlar, iyileştirme, göstermelik çözümler değil, adalet bekliyor. Her gün sistematik zulme maruz bırakılan hayvanlar için TBMM Hayvan Hakları Araştırma Komisyonu’ndan adalet bekliyoruz. #HayvanlardanTarafOl pic.twitter.com/6Qvfctae1F

— Suat Erus (@agustos13) October 1, 2019

Barika Göncü / Bilgi Üniversitesi İletişim Fakültesi Dr. Öğr. Üyesi

Hayvanların da aynı insanlar gibi yaşam hakkına sahip olduğunu şu ya da bu kisve altında bir türlü kabul edemeyen, eğitimli veya eğitimsiz herkesin baş lafıdır: “ben de aslında hayvanseverim”. https://t.co/K4oYkykCW3

— Barika Goncu (@BarikaGoncu) July 1, 2019

Aslı Alpar / Deneye Hayır Derneği

Derneğimiz Deneye Hayır’ın yarından başlayan ve bu hafta sonuna uzanan yoğun bir programı var. 🌿@DeneyeHayir pic.twitter.com/azbziGfZ6n

— aslıalpar (@aslialpar) October 31, 2019

Barış Şengün / Empati Platformu

Canlıların varolma hakkı tartışılamaz.
Hiçbir canlının varoluşunu haklı göstermesine de ihtiyaç yoktur.
Hubert REEVES

— Barış ŞENGÜN (@MBarisSengun) February 4, 2019

Ayşem Özleyiş Oğuz / PADER – Patili Canlar İstanbul Temsilcisi

Dün gece uyuyamadım.. Seyretmememe rağmen o ilk birkaç görüntü beni benden aldı.Bu görünen ya görünmeyen?Gizliden öldürülen işkence edilen canlar!
Hepsinden bahsediyorum,vahşi,evcil,çiftlikte,
Faytonda,sokakta olan..
Nereye gidiyor bu şiddet?
Neden kanun uygulanmıyor!
Hani hukuk?

— Ayşem Özleyiş Oğuz 🌱 (@AysemOzleyis) October 31, 2019

Tuğçe Madayanti Dizici / Vegan Aktivist – Gazeteci

here is my #gamechangersmovie review in turkish @BirGun_Gazetesi #futureisvegan 🤘
https://t.co/VZhKkAXsq9 @netflixturkiye @netflix @gcmovie #sinema #belgesel #vegan pic.twitter.com/Bs9xgnFB8b

— tugce madayanti dizici (@madayantii) October 19, 2019

Mehtap Tüysüz / TVD Denetleme Kurulu Başkanı

Atlar Faytona Değil Özgürlüğe @MustafaYel59 – Kampanyaya imza ver! https://t.co/mw430GQwfS @ChangeTR aracılığıyla

— Mehtap Tüysüz (@mehtaptuysuz) October 11, 2019

Melike Dirikoç / Vegan Aktivist

Ineğin sütü ineğindir. #veganol pic.twitter.com/tVW9HaNfto

— Melike Dirikoç (@vegan__earth) October 20, 2019

Vegan Derneği Türkiye

Dünya Vegan Günü Etkinliği:

3 Kasım 2019 Pazar günü 11.00-19.00 @WynGrandKalamis

V-Label International ana sponsorluğu, Wyndham Grand İstanbul Kalamış Marina Hotel mekan sponsorluğu ile

Giriş ücretsizdir. Davetiyenizi almayı unutmayın:https://t.co/O2A4jamDUh #DünyaVeganGünü pic.twitter.com/ecRvD6b0zP

— Vegan Derneği Türkiye (@TvdOrgTr) October 14, 2019

Deneye Hayır Derneği

Ürünlerini hayvanlar üzerinde test etmeyen markalara dair bilgiler içeren deneysiz uygulamamız yayında.🐰
Android telefon ve tabletlerde Google Play’den indirip kullanabilirsiniz.

Uygulamayı, Google Play aramasına “deneyehayır” yazarak indirebilirsiniz.🐭#deneyehayır pic.twitter.com/JxGPrJ8e2A

— Deneye Hayır Derneği (@DeneyeHayir) October 28, 2019

Bağımsız Hayvan Hakları Topluluğu

Türkiye’de #hayvanözgürlüğü ve #vegan aktivizminde bir ilk olan #sanalgerçeklik eylemimizden görüntüler ve deneyimleyenlerin izlenimleri! Bir sonraki eylemimiz 3 Kasım Pazar 13:00 – 17:00 arasında Tasarım Atölyesi Kadıköy’deki Çev-Fest’te 13:00 – 17:00 arasında! @AnimalEquality pic.twitter.com/UehvdGCela

— Bağımsız Hayvan (@bhhtoplulugu) October 28, 2019

İstanbul Vegan İnisiyatifi

Dikkat! Görüntüler gerçek bir hikayeye dayanıyor
Bazı insanların zevki için doğadan koparılıp ölüme gönderilen hayvanların hikayesidir. pic.twitter.com/UZONLRntKF

— İstanbul Vegan İnisiyatifi (@IstanbulVegan) November 30, 2018

Empati Platformu

“Hiçbir canlı bir suçu olmadan tutsaklığı hak etmez!”
10 Kasım Pazar, saat 12.00 da Kadıköy Haldun Taner sahnesinde açılış yapacak RÜYA isimli ve hayvan hakları içerikli tiyatro oyununu tüm sanatseverler ve hayvanseverler görmeli… Detaylar için :https://t.co/dhpbjX6kVb pic.twitter.com/WPQOwP5MuQ

— EM/PATİ (@empati_official) October 25, 2019