Mısır resmi haber ajansı MENA’ya göre, Dışişleri Bakanı Samih Şukri ve Guterres, BM İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi 27. Taraflar Konferansı’nın (COP27) gerçekleştirildiği Şarm el-Şeyh kentinde basın toplantısı düzenledi.

K2 HABER| Hem kuzey ve güney ülkeleri arasında hem de gelişmiş ve az gelişmiş ülkeler arasında güvensizlik olduğuna işaret eden Guterres, bu güvensizliğin giderilmesi için hızlı davranmaya ihtiyaç duyulduğunu belirtti.

Tüm taraflara ivedilikle güveni yeniden tesis etme çağrısı yapan BM Genel Sekreteri Guterres, “Güveni yeniden inşa etmenin en etkili yolu, gelişmekte olan ülkeler için zararlar ve mali destek konusunda iddialı ve güvenilir bir anlaşma bulmaktır. Aramızda güvensizlik krizini yaşadığımız halde iklim adaletinden söz edemeyiz.” dedi.

Guterres, emisyonların azaltılması ve yenilenebilir enerjiye geçişi hızlandırmak için hem finansal hem de teknik desteklerin tümünü seferber edecek bir insani dayanışma anlaşmasına ihtiyaç duyulduğunu ifade etti.

Mısır Dışişleri Bakanı Şukri ise COP27 başkanlığını yapan Mısır’ın iklim kriziyle ilgili tüm sorunlara kesin çözüm için var olan gücüyle çalışacağını söyledi.

COP27 konferansına katılan birçok ülkenin iklim değişikliğiyle mücadeleye bağlılıklarını belirttiğini dile getiren Şukri, iklim değişikliğine bağlı yaşanan zararların karşılanması için finansal desteğe ihtiyaç olduğunu aktardı.

BM Genel Sekreteri: ‘İnsanlık Doğayı Yok Ederek İntihar Ediyor’

Türkiye’nin, iklim değişikliğine neden olan sera gazı emisyonunu azaltmak amacıyla belirlediği 2030 iklim hedefi, Mısır’da devam eden 27. Taraflar Konferansı’nda açıklandı. Türkiye, 2030 yılı için açıkladığı yüzde 41 emisyon azaltım hedefi ile emisyonlarını bugüne göre yüzde 30’dan fazla artırmayı öngörüyor.

Mısır’ın Şarm el-Şeyh kentindeki BM iklim zirvesi kapsamında, aralarında Türkiye’nin de bulunduğu ülkeler enerji, ulaşım, çelik, hidrojen ve tarım sektörlerini ilgilendiren 25 öncelikten oluşan eylem planı hazırladı.

 

K2 HABER| COP26 ve COP27 Üst Düzey İklim Şampiyonları (COP26 and COP27 High-Level Climate Champions) tarafından yapılan yazılı açıklamaya göre, BM İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi 27. Taraflar Konferansı’nda (COP27) bir araya gelen ve gayrisafi yurt içi hasılalarının toplamı, küresel ekonominin yarısından fazlasını oluşturan ülkeler enerji, ulaşım ve çelik sektörlerinin karbonsuzlaştırılması, düşük emisyonlu hidrojen üretimi ve sürdürülebilir tarıma geçiş için gelecek yıl düzenlenecek COP28 zirvesine kadar hayata geçirilecek 25 öncelikli eylem belirledi.

Atılım Gündemi Ülkeleri

Geçen seneki COP26 zirvesi kapsamında oluşturulan, aralarında G7 ile Avrupa Komisyonu üyelerinin de yer aldığı, “Atılım Gündemi Ülkeleri” olarak adlandırılan ülkelerce hazırlanan ve küresel sera gazı emisyonlarının yüzde 50’sinden fazlasını oluşturan 5 sektöre odaklanan eylem planı, enerji maliyetlerinin azaltılması ile gıda güvenliğinin artırılması açısından önem taşıyor.

Eylem Paketi

Ortak eylem paketi kapsamında Türkiye, çelik sektörüne yönelik öncelikli eylemleri destekleyen ülkeler arasında yer alıyor. Eylem paketinde, yatırımların tedarik ve ticarete yönlendirilmesine yardımcı olmak için düşük emisyonlu ve neredeyse sıfır emisyonlu çelik, hidrojen ve sürdürülebilir piller için ortak tanımlar geliştirilmesi ile temel altyapı projelerinin hızlandırılması gibi kararlar bulunuyor. Eylem paketinde yer alan kararlardan bazıları şöyle:

“Paris Anlaşması ile uyumlu olarak, çevreyi kirleten taşıtların aşamalı olarak kaldırılması için ortak bir hedef tarih belirlenmesi, İklim Yatırım Fonları kapsamında, gelişmekte olan ülkelere yönelik finansal ve teknolojik yardımın sistematik olarak güçlendirilmesi, gıda güvensizliği ile iklim değişikliği ve çevresel bozulmanın getirdiği sorunlara çözümler üretmek için tarımsal araştırma ve geliştirmeye yönelik yatırımların teşvik edilmesi, inşaat ve çimento sektörlerindeki eylemlerin gelecek yıl gündeme eklenmesi planlanıyor.”

Boğaziçi Zirvesi’nde konuşma yapan Mithat Rende, dünyanın içinde bulunduğu durumun iklim krizi değil, iklim felaketi olduğunu dile getirerek, kömürden vazgeçilmesi gerektiğini söyledi.

K2 HABER| Enerji Günlüğü – Boğaziçi Zirve’sinde konuşma yapan Mithat Rende, dünyanın küresel çapta bir enerji kriziyle karşı karşıya olduğunu belirterek, bu durumu iklim felaketi olarak ifade etti.

Uluslararası İşbirliği Platformu’nun (UIP) düzenlediği 13. Boğaziçi Zirvesi, bu yıl 10-11 Kasım tarihlerinde Conrad İstanbul’da gerçekleşti. “Önümüzdeki On yılda Enerji” başlıklı oturumun moderatörlüğünü yapan Türkiye Sınai Kalkınma Bankası Yönetim Kurulu Üyesi ve Büyükelçi Mithat Rende, enerji felaketi olarak adlandırdığı bu süreçte kömürden uzaklaşmak gerektiğini söyledi.

Küresel boyutta bir enerji kriziyle karşı karşıya olduğumuzu dile getiren Rende, “Bir noktanın altını çizmek istiyorum. Bu kriz ilk başta Avrupa’da ortaya çıktı ve Ukrayna Savaşı’ndan sonra arttı” dedi. Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antaonio Guterres’in “Önlem almazsak hep birlikte cehenneme giden yola gidiyoruz” sözüne atıfta bulunan Büyükelçi, “Bu hususta önce enerjiyi ele almamız lazım. Çünkü karbon salımı en çok enerjide var.” diye konuştu.

“Nükleer Enerjide Kapasitenin Artırılması Gerekiyor”

Doğal gaz tüketiminin artış göstermesi ve daha öncesinde yeterli yatırımın yapılmamış olması konularına işaret eden Rende, “İnanılmaz bir enerji talebi patlaması oldu. Enerji geçişini sağlamalıyız. Bir yandan da kapasitenin artırılması gerekiyor nükleer enerjide. Daha fazla önlem alınması gerekir” ifadesini kullandı.

Türkiye’nin 2040’a Kadar Kömür Üretimini Azaltması Gerekiyor

 

“Kömürden Vazgeçmeliyiz”

Kömürün yeşile dönüştürülmesinin mümkün olup olmadığı sorusu yöneltilen Rende, dünyanın içinde olduğu konjonktürü şu şekilde yorumladı:

“İklim krizi değil iklim felaketi diyebiliriz buna. Kömürden vazgeçmeliyiz. Bunun için de sermayeye ihtiyaç var enerji noktasında”.

Norveç’te iklim aktivistleri ünlü ‘Çığlık’ tablosuna kendilerini yapıştırdı.

 

K2 HABER| Ülke basınındaki haberlere göre, iki aktivist ressam Edvard Much’ın 1893 tarihli ‘Çığlık’ adlı tablosuna kendilerini yapıştırdı. Tabloda herhangi bir zarar oluşmadı.

Norveç polisi, müzenin çağrısı üzerine 3 kişiyi gözaltına aldı. Üçüncü kişinin, tabloya kendilerini yapıştıranları kameraya aldığı belirtildi.

İngiltere’de 14 Ekim’de benzer bir olay yaşanmış, “Just Stop Oil ” (Sadece Petrolü Durdurun) adlı çevreci grubun iki üyesi, başkent Londra’daki National Gallery’de sergilenen Vincent Van Gogh’un “Ayçiçekleri” tablosuna domates çorbası fırlatmıştı.

İklim Aktivistlerinin Yeni Hedefi “İnci Küpeli Kız” Oldu

Mısır’da düzenlenen 27. Taraflar Konferansı öncesinde iklim konusunda çalışan sivil toplum kuruluşları, Türkiye’nin 2030’a kadar en az yüzde 35 mutlak emisyon azaltımı yapması gerektiğini açıkladı.

K2 HABER | Sivil toplum kuruluşları, 6 Kasım Pazar günü Mısır’da başlayan ve 18 Kasım 2022’ye kadar devam edecek Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi (BMİDÇS) 27. Taraflar Konferansının (COP27) en önemli gündem maddelerinden birinin ülkelerin emisyon azaltım hedeflerini güncellemesi olduğunu hatırlattı. Paris Anlaşması’na resmen taraf olan Türkiye’nin de sera gazı emisyonu azaltım hedefini güncellemesinin beklendiğini vurguladı.

Yapılan açıklamaya göre, Türkiye’nin 2053 net sıfır hedefine ulaşabilmesi için 2030’da (2020 seviyesine oranla) en az yüzde 35 mutlak emisyon azaltımı hedeflemesi gerekiyor. Bu, Türkiye’nin emisyonlarını 2020 yılındaki 523,9 MtCO₂e (milyon ton karbondioksit eşdeğeri) seviyesinden 340 MtCO₂e’ye indirmesi anlamına geliyor.

WWF-Türkiye İklim ve Enerji Koordinatörü Tanyeli Sabuncu: “Birleşmiş Milletler tarafından yayımlanan raporlar mevcut ülke hedeflerinin Paris Anlaşması’nda hedeflenen 1,5 derece eşiğiyle uyumlu olmadığını gösteriyor. Halbuki 1,5 derece eşiğini geçmemek için küresel ölçekte emisyonların 2050 yılında net sıfıra ulaşması, 2030 yılında ise (2019 seviyesine oranla) yüzde 43 oranında azaltılması gerekiyor. Türkiye dahil çok sayıda ülkenin net sıfır emisyon hedefi bulunuyor. Ancak bu hedefe ulaşmak için izlenecek patikalar hedefle tutarlı değil”

İklim Değişikliği Politika ve Araştırma Derneği (IDPAD) Yönetim Kurulu Üyesi Gülşah Deniz Atalar: “2030 yılına yönelik mevcut hedeflerin eksiksiz olarak yerine getirildiği durumda bile dünyayı 2,5 derecelik bir ısınmanın beklediğine işaret etti ve şöyle devam etti: “Türkiye dahil tüm ülkelerin, net sıfır hedefine ulaşabilmek için hedeflerini iyileştirmeleri, daha iddalı hale getirmeleri gerekiyor. Türkiye yüzde 35 azaltım gibi gerçekçi bir mutlak azaltım hedefi vererek önemli bir adım atacaktır.”

Sürdürülebilir Ekonomi ve Finans Araştırmaları Derneği (SEFIA) Direktörü Bengisu Özenç: “Türkiye’nin COP27’de açıklayacağı iddialı bir emisyon azaltım hedefinin faydalarına değindi: “Türkiye’nin bu yıl vereceği güçlü iklim hedefi her şeyden önce Türkiye’nin 2053 net-sıfır hedefi konusundaki iddiasını korumasını ve küresel iklim diplomasisi içerisinde kendine daha güçlü bir yer edinmesini sağlayacaktır. Ayrıca, iddialı iklim hedefleriyle birlikte hızlanacak enerji dönüşümü yoluyla Türkiye’nin dış ticaret açığında önemli bir yeri olan enerji kaynakları ithalatının azaltılması, enerji maliyetlerinin düşürülmesi ve böylelikle enflasyonla mücadelede de mesafe kat edilmesi mümkün. Enerji kriziyle mücadele eden merkez ekonomilerin bu yönde adım attığını, enerji dönüşümünü enflasyonla mücadelenin de merkezine aldığını görüyoruz. Türkiye bu alandaki fırsatları yakalamakta geç kalmamalı.”

Birinci Uluslararası Ekokırım Konferansı Sonuç Bildirgesi Açıklandı

Türkiye İçin Öneriler

Türkiye’nin 2030’da yüzde 35 mutlak emisyon azaltımı hedefine ulaşabilmesinin gerçekçi ve mümkün olduğunu belirten sivil toplum kuruluşları, bunun için önerilerini sıraladılar:

• 2030 yılı itibariyle kömürden elektrik üretimine son verilmesi,
• Elektrik üretiminde yenilenebilir enerji kaynaklarının payının yüzde 75’e çıkarılması,
• Elektrikli araçların payının binek araçlarda en az yüzde 20’ye, yolcu ve yük taşıma araçlarında en az yüzde 10’a çıkarılması,
• Demiryolu yatırımlarının artırılarak binek araçlarda yüzde 5, karayolu toplu ulaşım ve yük taşımada yüzde 10 raylı sisteme geçiş sağlanması,
• Sanayide, hizmet sektöründe ve tarım uygulamalarında enerji verimliliği, elektrifikasyon ve doğrudan yenilenebilir enerji kullanımının artırılması,
• Binalarda ise kömür ve sıvı fosil yakıt kullanımının sonlandırılması, büyük ölçüde elektrikle ısınmaya geçilmesi.

Mısır’ın Sharm El-Sheikh Kentinde Düzenlenen COP27 Başladı

Açıklamayı Yapan Kuruluşlar

Doğal Hayatı Koruma Vakfı (WWF-Türkiye), Ege Orman Vakfı, Ekosfer Derneği, Greenpeace Akdeniz, İklim Değişikliği Politika ve Araştırma Derneği (İDPAD), İklim İçin 350 Derneği, Sağlık ve Çevre Birliği HEAL, Sürdürülebilir Ekonomi ve Finans Araştırmaları Derneği (SEFiA), Yeşil Düşünce Derneği, YUVA, Yuvam Dünya, Kömürün Ötesinde Avrupa (Europe Beyond Coal), Avrupa İklim Eylem Ağı (CAN Europe), İklim Öncüleri, İklim için Türkiye

Birleşmiş Milletler tarafından Mısır’ın Sharm El-Sheikh kentinde düzenlenen İklim Değişikliği Zirvesi (COP27) başladı. Yaklaşık 120’den fazla dünya lideri ile 40 binden fazla katılımcının yer almasının beklendiği zirve, 18 Kasım’a kadar sürecek.

K2 HABER | COP26’nın başkanlığını üstlenen Alok Sharma, açılış konuşmasının ardından başkanlığı Mısır Dışişleri Bakanı Samih Şukri’ye devretti. Konuşmasında dünya liderlerine seslenen Sharma, “Kömürü ve emisyonu azaltma taahhüdünde bulundunuz. Gelişmiş ülkelerden gelişmekte olan ülkelere daha fazla mali destekte bulunma sözü verildi. Bunu yapmak zorundayız. Tüm bunlar, sürecin güvenilirliği ile ilgili. Ve tüm bu çok taraflı süreç, sözlerin yerine getirilmesiyle devam edecek” dedi.

Ekokırım bir suç olarak iç hukukta ve uluslararası hukukta yer almasını amaçlayan konferans, Türkiye’de bu konuda uluslararası düzeyde düzenlenmiş ilk toplantı olmanın sorumluluğunu taşıdı.

K2 HABER | Ekokırım kavramı son dönemde birçok uluslararası platformda tartışılıyor. İklim Adaleti Koalisyonu ve bileşenleri iş birliğinde, ekokırım kavramı ilk Türkiye’de bir ilk olarak konferans çerçevesinde ele alındı. Detaylı tartışma ve değerlendirmelerin yapıldığı konferansın sonuç bildirgesi de yayımlandı.

Birinci Uluslararası Ekokırım Konferansı Sonuç Bildirgesi şu şekilde oluşturuldu:

“Stop Ecocide (Ekokırıma Dur De) vakfı tarafından oluşturulan “Çevreye ağır ve geniş çapta ya da ağır ve uzun vadeli bir biçimde zarara yol açmasının kuvvetle muhtemel olduğunun bilincinde, yasadışı veya keyfi olarak işlenen fiiller ekokırım suçunu oluşturur” tanımının ele alındığı konferansımızda tanımda yer alan kavramlar farklı bakış açılarından sorgulandı. Bu tartışmalar çerçevesinde özellikle; çevre korumasını, savaş suçundan barış zamanına genişletmek gerektiği söylenebilir.  

Ekokırım suçu, ihtiyatlılık ve öngörülebilirlik ilkeleri doğrultusunda da sorumlulukların olduğundan hareketle sadece yasadışı eylemleri kapsamaz, öngörü eksikliğinden veya tedbirsizlikten kaynaklanan, ihmal yoluyla kasıtlı olarak işlenen eylemleri de kapsar. Bu çerçevede fiilin potansiyel ekolojik yıkım tehlikesi barındırması, ceza yaptırımının oluşması için yeterlidir, bunun için zararın gerçekleşmesi beklenmez. Ekokırım suçunun karşılığı olan cezalar ise suçun oluştuğuna karar veren yapıların zamanla oluşturacağı bir süreçle tariflenebilir ve ülkeden ülkeye farklılık gösterebilir.

Ekokırım kavramı, doğaya verilen zararların gitgide artmasıyla, farklı ülkelerde farklı boyutlarda ele alınmaya, tartışılmaya başlandı. Aktivistler ve hukukçular, ekokırım suçunu kendi ülkelerinin yasalarına geçirmeye çalışıyorlar. Çabaları sadece iç hukukta tanımlama yapılmasına yönelik değil, ekokırımın Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin (UCM) baktığı 4 temel suça (insanlığa karşı işlenen suçlar, soykırım, savaş ve saldırı suçları) eklenerek, 5. suç olarak kabul edilmesi yönünde. Ekokırımı gençlerin meselesi yapmak ve kamuoyu desteği alarak kampanyaların organize edilmesi de önemli. Çünkü hukuk mücadelesi, öznelerin katılımı ve aktif rol almaları ile başarıya ulaşabilir.

Küresel kurumlarla sermaye ise COP 27’ye sayılı günler kalmışken aynı retorikleri tekrarlıyorlar ve var olan sistemi korumaya yönelik olan mevcut hukukun devamlılığını sağlıyorlar. Oysa ki sistemin bu şekilde devam edebilmesi mümkün değil. Üstelik hukuk, durağan ve değişmez de değil, ihtiyaçlara göre şekilleniyor. İki tür yıkım var; savaş sonucu oluşan ekolojik yıkımlar ve savaş oluşturan ekolojik yıkımlar. Hızla artan enerji, inşaat, madencilik faaliyetleri başlı başına yıkım oluşturuyorlar ve bunlar hukuktaki boşluklardan yararlanarak, daha büyük felaketlere yol açmak üzere faaliyetlerine devam ediyorlar.  Bu nedenle mutlaka doğaya karşı insanın yıkıcı faaliyetlerini engellemek için önlemler almalıyız.

Diğer taraftan, yasaların normatif gücü, davaların çok daha ötesine ulaşabiliyor. Doğanın haklarını korumak, doğaya zarar verilmesini önlemek, doğayı kendinde değer olarak görmek ve doğaya karşı işlenen suçları cezalandırmak için ekokırımın suç olarak tüm yasal süreçlere dahil edilmesi gerekiyor.”

Ekokırım Suçunun Hukuki Tanım Önerisi Türkçeye Çevrildi

Ülkelerin İç Hukuklarında ve Uluslararası Hukukta Ekokırım 

“İklim ve ekoloji suçları ulusal, bölgesel ve uluslararası olmak üzere 3 ayrı başlıkta toplanabilir.  Dünyanın farklı ülkelerinde, yerel halkların uzun yıllar süren azimli çabaları sonuç veriyor ve ekosistemler özne olarak tanınarak, yasal haklar kazanıyorlar. 

İspanya’daki Mar Menor Lagünü için uzun yıllar süren ekolojik yıkımlardan sonra tonlarca balığın ölümünün insanları harekete geçirmesiyle gölün kenarında 70 km’lik bir alanda insan zinciri eylemi yapıldı ve 650 bin ıslak imza toplandı. İspanya Parlamentosu’nun bu eylemlilik üzerine aldığı kararla Mar Menor Lagünü ve havzası, doğal olarak korunma ve evrilme, eski sağlığına kavuşma, ekosistem olarak insan kaynaklı baskılardan korunma haklarına kavuştu. Bu hakların takibi için de oluşturularak, eylemleri gerçekleştiren idare, onları kontrol eden izleme komisyonu ve bilimsel komisyondan oluşan üçlü bir yapı kuruldu.  

Ekokırım suçunu etkin hale getirmek için anayasalara ve yasalara ekolojik temelli eklemeler yapmak ve/veya ekolojik temelli yasa ve anayasaları yeniden yazmak gerekiyor. Bu bağlamda doğa haklarının tanındığı Ekvator anayasasından ve Bolivya kanunları iyi örnekler olarak önümüzde duruyorlar. Ayrıca, ekokırımın bir suç olması konusunda aynı görüşü paylaşan parlamenterleri uluslararası düzeyde bir araya getiren “Ecocide Alliance”, parlamentolarda soru önergelerinin verilmesi, kanun önergeleri sunulması ve kabul edilmelerinin sağlanması açısından faydalı olabilir. 

Belçika, ekokırımı parlamentosunda tartışmaya açan ilk ülke oldu; ekokırım suçunun geçerlilik alanı genişletilerek, kişiler sadece Belçika’da işlenen ekokırım suçlarından değil, ülke dışında işledikleri ekokırım suçlarından da yargılanabilecekler. Bu yasal değişiklikteki amaç, insanları cezalandırmaktan öte çevreye verilen tahribata karşı caydırıcı olmak ve bir toplumsal paradigma değişikliği yaratmak. Ekokırımın uluslararası mahkemede suç olarak tanınması da bizlere iç hukuk açısından temel bir dayanak sağlayacak ve doğaya verilen zararlara karşı ülkelerdeki yasaları güçlendirecektir.

“Nicel birikimler, nitel değişimlere yol açar” prensibinden yola çıkarak ekokırım kavramının kümülatif (birikimli) etkileri içerecek şekilde de ele alınması gerekmektedir.”

İklime Karşı İşlenen Suçlarda Suç Mahali Küreseldir 

“Küresel iklim krizine neden olan tüm fosil yakıt, termik ve maden şirketlerinin yöneticileri UCM’de yargılanabilirler. Bu yargılama, iklim krizi çağında iklime etki eden bu şirketlerin eylemlerinin sonuçlarının sadece belli bir ülkeyle sınırlı kalmadığından, küresel düzeyde etki ettiğinden, yani suç mahalinin küresel olduğundan hareketle yapılabilir. Erzincan İliç’teki altın madeninin varlığı ve en son siyanür sızıntısıyla verdiği zararların Fırat’ın Basra Körfezi’ne kadar uzanması, sadece yöre halkına değil, tüm Ortadoğu halklarına karşı işlenmiş bir ekokırım suçudur. Aynı gerekçeyle, Adana’da termik santrallerin yarattığı yıkım nedeniyle termik santral yöneticileri, Kazdağları’ndaki yıkımı nedeniyle Alamos Gold, Kapadokya’daki yıkımı nedeniyle Centerra Gold, Uluslararası Ceza Mahkemesi Savcılık Ofisi’ne insanlığa karşı suç işledikleri gerekçesiyle şikâyet edildiler. Bergama Altın Madeni ile ilgili başvurularda, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin özel ve aile hayatının korunmasına ilişkin 8. madde gereğince ihlal kararı çıkmıştı. Sözleşmenin tüm ekokırım suçları için geniş yorumlanmasını sağlamak, ek protokolle ekokırım suçunun sözleşmeye girmesini sağlamak da bir hukuksal mücadele alanı olarak önümüzde duruyor.”

Türkiye’deki Ekolojik Mücadele ve Ekolojik Suçlar 

“Konferansımızın ekoloji hareketlerinin ve Türkiye’de hukuk mücadelelerinin konuşulduğu oturumu, Rize Fındıklı’da yeşil yola karşı mücadele ederken katledilen avukat Cihan Eren, Artvin Hopa’da HES’lere karşı verilen mücadelede polisin gaz bombası saldırısı sonucu katledilen Metin Lokumcu ve Antalya Finike’de mermer ocağına karşı yaşam alanlarını ve Sedir ağaçlarını korumak için verdikleri mücadelede katledilen Aysin Büyüknohutçu ve Ali Ulvi Büyüknohutçu anısına gerçekleştirilmiştir. Adaleti yalnız ekolojik yıkım alanları için değil, aramızdan alınan mücadele arkadaşlarımız için, “Gezi’yi savunuyoruz” diyerek kent ve doğa savunma mücadelesi vermeleri nedeniyle tutuklanan dostlarımız için de arıyoruz. 

Gönüllü hak savunuculuğu yapan ekoloji aktivistleri Türkiye’nin özüdür. Bu özü, çeşitli mücadele alanlarından konferansımıza aktararak, ekokırım tartışmalarına katkı sunmaya çalıştık; JES’lere karşı Mezeköy’de, termik santrale karşı İkizköy’de, taş ocağına karşı İkizdere’de, çimento fabrikasına karşı Deştin’de süren direnişleri selamlıyoruz. ODTÜ ormanı rant yolu ile bölünüyor, ekosistem ve kent hakları savunması mücadelesi ise ODTÜ bileşenlerince devam ediyor. Kent içinde ekosistem çeşitliliği olarak önemli bir yaşam alanı olan Validebağ korusu, millet bahçesi yapılmak isteniyor. Güvenlik gerekçesiyle ormanların yakıldığı Munzur’da 145 maden ruhsatı ve orman kıyımı, yerel halkı topraklarını terk etmeye zorluyor. Kanal İstanbul projesi hayata geçerse tüm bir coğrafyayı hem karasal hem de sucul ekosistemleri etkileyen tam bir yıkım gerçekleşecek ve İstanbul bir ekokırım alanına dönüşecek. Kazdağları’nda madencilik, tarihi dokunun yok edilmesi, uranyum aranması, JES, RES, taş ocakları ve deniz kirliliği gibi çok yönlü saldırılar yöreyi yok etmek üzere. Malatya’da altın, toryum, uranyum gibi madenler ve HES’lere ilişkin 1050 ihale söz konusu. Madra Dağı, madencilik tehdidi altında. Bursa’da Uludağ Milli Parkı’nın yok edilmesine ve sucul sistemlerin aşırı kirliliklerinin teşhirine yönelik düzenli eylemler yapılıyor. Karadeniz sahil yolunun yapıldığı 90’lı yıllardan bugüne yola karşı mücadele, HES’lere karşı direniş sürüyor. Bergama’daki altın madenine karşı başlayan doğa savunma mücadelesi, Ege’de Aliağa’daki yıkımlar, Çeşme’deki büyük proje, Gaziemir’de radyoaktif atıklar gibi saymakla bitiremediğimiz saldırılarla devam ediyor. Şırnak’taki ağaç kesimleri ve madencilik faaliyetleriyle sınırlı kalmayan doğa katliamı, güvenlik politikaları ile iç içe geçmiş halde ve son dönemde buna rant politikaları da eklendi. Güvenlik barajları oluşturulan tüm bölgede, yetkili mercilerin kapısı kapalı, ekokırım mahallerine halkın ulaşımı mümkün değil, güvenlik politikaları nedeniyle doğa mücadelesi verenler engelleniyor. Biyoyakıtlar Türkiye’nin her yerinde yaygınlaşıyor. Oysa ki orman ürünlerini, araba lastiklerini ve çöpleri yakmak yenilenebilir enerji olarak nitelenemez. Maraş Elbistan’da 2 adet termik santralin ve linyit ocaklarının verdiği zararlar, Türkiye’deki diğer tüm termik santral alanlarında olduğu gibi uzun yıllardır hem doğaya hem de insan sağlığına ağır bedeller ödetiyor. Zonguldak Filyos’ta gübre fabrikası, Karadeniz Ereğlisi’nde demir çelik fabrikası ve buradan yayılan hava kirliliği yaşamı tehdit ediyor. Sucul ekosistemlere yönelen tehlikeler, buralardaki canlı yaşamını yok etmek üzere; kapalı bir ekosistem olan Salda Gölü, millet bahçesi yapılarak yok edilmek isteniyor, yine güvenlik gerekçesiyle doğa savunucularının girişimlerinin engellenmeye çalıştığı Van’da Van Gölü (Denizi) havzası kuraklık ve kirlilikle boğuşuyor. Marmara, son yaşanan müsilajla açığa çıkmış olduğu üzere aşırı kirlilik nedeniyle can çekişir durumda. Marmara’nın yaşadığı bu durum aslında epey eskiye dayanıyor; Marmara’da ilk ekokırım, Küçükçekmece’de oluştu ve bu İspanya’da gerçek kişi statüsüne kavuşan Mar Menor’un yaşadıklarına çok benziyor; Marmara’nın yaşam mücadelesi ile Mar Menor’un mücadelesini ortaklaştırmalıyız.  

Yukarıda sıralanan ülkenin farklı coğrafyalarından deneyimler, bizlere birlikte mücadelenin olanaklarını gösteriyor. Bilimden teoriyi, sahadan mücadeleyi öğreniyoruz, mücadele ettiğimiz tüm yaşam alanlarımızı, müştereklerimizi savunuyoruz.”  

İklim Adaleti Koalisyonu: Pakistan’da Yaşananlar Bizim De Gerçeğimiz Olacaktır!

Ekokırım Türkiye’de Suç Olmalı! 

“82 anayasasındaki demokratik haklar ve özgürlükler ekokırımın cezalandırılmasına izin veriyor mu” sorusunu şöyle irdelemek mümkün: Anayasa kamu yararını ön planda tutmakta ve anayasaya göre; çevresel demokrasi için devletin ‘önlemek, korumak, geliştirmek’ şeklinde 3 görevi bulunuyor. Örneğin ÇED süreçleri devlet için pozitif bir yükümlülük. Devletin bu görevlerini ihlal etmesi bireyin devlete karşı öznel hakkını doğurmaktadır. Açıkça dile getirilmese de ekokırım suçu, örtülü olarak anayasada tanımlanmıştır. 

Türk Ceza Kanunu’nda ise ekokırım suçunun yer almasına katkısı olabilecek maddeler mevcut. Ayrıca, 2006’de ceza kanuna eklenen iki yeni suç olan soykırım ve insanlığa karşı işlenmiş suçlar da ekokırımla ilişkilendirilebilir ve ekokırımla ilgili yeni maddeler eklenebilir.  

Bununla birlikte ekokırım suçunu işlemeye devam eden tesislerin günümüzde bir şekilde elde ettikleri yasal dokunulmazlık kılıfını ortadan kaldıran, bunları yargılama süreçlerine dahil eden maddelerle, denetlemeyen bu sonucun oluşmasına göz yuman hükümet ve bakanlıklara yönelik yargı yolunu da açan maddeler yasalara dahil edilmelidir.

Ekokırımın suç olarak tanınması ve TBMM’den geçmesi için bir yasa tasarısı hazırlığı çalışmalarına başlayacağız. Bu çalışmalar, ekoloji aktivistleri, yerel halk, hukukçular ve disiplinler arası alanlardan uzmanların katılımıyla ve yürütülecek kitlesel kampanyalarla gerçekleştirilecek.”

Gezegenin Kendi Kaderini Tayin Hakkı 

“Yeni bir kavram olarak gündeme gelen “sınır aşan sözleşmeler”e göre taraf olmayan ülkeler artık yaptırımları reddedemiyorlar. Gezegeni ilgilendiren sözleşmeler tüm insanlığı ilgilendiriyor ve bağlayıcılığı var.  

Ekokırımlarda tüm gezegen zarar görüyor. Bu nedenle gezegenin kendi kaderini tayin hakkına sahip olması hukuksal süreçlerde tanınmalıdır. Uluslararası bir ekokırım mahkemesi ve doğa hakları için evrensel beyanname oluşturmalıyız. 

Yeryüzünde o kadar uzun süreli ve ağır tahribatlara yol açtık ki, süreç artık doğanın inisiyatifinde. Buna bağlı olarak, hukuksal süreç de artık doğanın verdiği uyarılara ve bunlara önem veren gezegen halklarının mücadelesine göre şekillenecek. Bu şekilleniş, ekokırımın suç olarak ülkeler tarafından kabul edilmesiyle ve doğa savunucularının bu kanunun uygulanmasını azimli takipleriyle mümkün olacaktır.”

İklim Adaleti Koalisyonu

Cop26 Koalisyonu olarak yapılan çalıştay sonucu kapitalist ekonomi-politiğin neden olduğu iklim krizine karşı iklim adaletini savunmak ve bu doğrultuda uluslararası hareketlerin bir parçası olarak mücadeleyi büyütmek, geliştirmek ve sürdürmek amacıyla 25 Aralık 2021 basın toplantısından bu yana  “İklim Adaleti Koalisyonu” olarak yoluna devam ediyor.

Koalisyonun 75 bileşeni var, bireysel ve kurumsal katılımlara açıktır. K2 TV de İklim Adaleti Koalisyonu’nun bir bileşenidir.

Katılımcılar listesine buradan ulaşabilirsiniz:

https://www.iklimadaletikoalisyonu.org/katilimcilar

Muğla Büyükşehir Belediyesi ’Muğla İklim Değişikliğini Konuşuyor’ Çalıştayı düzenleyerek alanlarında uzman isimleri bir araya getirdi. Çalıştayda iklim değişikliğinin ülkelere, kentlere etkisi, sosyolojik, ekosistem, yangınlar ve tarım üzerindeki etkileri bilimsel açıdan incelenerek katılımcılara anlatıldı. Çalıştayda konuşan Muğla Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Osman Gürün, Muğla’nın rant açısından bir saldırı altında olduğunu ve bunu önlemek için mücadele ettiklerini vurguladı.

K2 HABER| Dünya’nın en önemli gündem maddelerinden biri olan iklim değişikliği ve etkileri nedeniyle alanlarında uzman bilim insanları, gazeteci ve yazarlar Muğla Büyükşehir Belediyesi’nin düzenlediği çalıştayda bir araya geldi. İklim değişikliği konusunda ortak akıl ve bilimsel yöntemlerle tüm paydaşların neler yapması gerektiği, iklim değişikliğinin ülkelere, kentlere etkisi, sosyolojik, ekosistem, yangınlar ve tarım üzerindeki etkileri katılımcılara anlatıldı. Çalıştayda Güven İslamoğlu ve Buket Uzuner Tuncay Mollaveisoğlu’nun moderatörlüğünde söyleşi düzenlerken, ünlü tarım yazarlarından Ali Ekber Yıldırım’da konuşma yaptı. Çalıştayda ayrıca Prof. Dr. B. Zeynep Zaimoğlu, Doç. Dr. Doğan Dursun, Dr. Nuran Talu, Prof. Dr. Mehmet Somuncu, Prof. Dr. Doğanay Tolunay, Prof. Dr. Tuncay Kuleli, Tarım Orman iş Sendikası Genel Başkanı Şükrü Durmuş sunum ve konuşma yaptılar.

Muğla Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Osman Gürün ev sahipliğinde düzenlenen ’Muğla İklim Değişikliğini Konuşuyor’ Çalıştayı’na siyasi parti temsilcileri, milletvekilleri ve çok sayıda vatandaş katıldı.

Menteşe’deki Yeşil Alanlar

Doğan Dursun, Muğla’nın merkez İlçesi Menteşe’nin çok güzel korunduğunu vurgulayarak, “Muğla’nın merkez ilçesi muhteşem bir kentsel yapıya sahip. Ciddi şekilde korunması gerekiyor ve bu zamana kadar birçok özelliği korunmuş. Merkezde 2000’den sonra başka bir şehircilik başlıyor. 2000-2018 yılları arasında gelişmeyi haritada görebiliyoruz. Menteşe’de yapılan parklar ve yeşil alanlar çok önemli. Örneğin Bodrum’un büyümesi ile Menteşe’yi karşılaştırdık. Menteşe’deki yeşil alanların varlığı kenti rahatlatıyor. Fakat Bodrum’da aynı plan maalesef hiç yapılmamış” dedi.

Yerel Tohum Merkezi

Ünlü tarım yazarı Ali Ekber Yıldırım ise, “Çalıştay için Muğla’ya geldiğimde Büyükşehir Belediyesi’nin kurduğu yerel tohum merkezini gezme fırsatı buldum. Türkiye genelinde yapılan tohum takas şenlikleri yerine Muğla’da ata tohumları yerel tohum merkezine getiriliyor ve kurulan Büyükşehir’in laboratuvarlarında inceleniyor. Tohumların genetiği incelenerek yerel tohum olup olmadığı tespit ediliyor ve halka dağıtılıyor. Örneğin bir domates tohumunun cinsini bilmediklerinden bir ninemizin sandığından aldıkları tohuma ’Sandık domatesi’ ismini koymuşlar. Bu çok kıymetli bir isim. Böyle bir Yerel Tohum Merkezi’ni ülkemize kazandıran Büyükşehir Belediye başkanımıza da teşekkür ediyorum” diye konuştu.

Bir Talan Şehri Muğla: ‘Ne Yaka Yaka Ne Sata Sata Bitiremediler!’

 

‘Şehrin Yüzde 60’ına Maden Arama Ruhsatı Veriliyor’

İklim değişikliğinin çevresel, sosyal, ekonomik olarak birçok konuda insanlığı etkilediğini vurgulayan Muğla Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Osman Gürün, iklim değişikliğinin yanı sıra Muğla’da talana karşı da mücadele ettiklerini ve birçok dava açtıklarını söyledi. Başkan Gürün; “İklim değişikliği dünyanın en büyük sorunlarından biri olarak karşımıza çıkıyor. Değerli bilim insanları ile bu konuyu Muğla’mızda ele alıyor ve ortak akılla çözümler üreteceğimize inanıyoruz. Tüm kurumların birlikte, demokrasi, insan hakları, ortak akıl, bilimsel yöntemlerle hareket etmesi, yol haritası oluşturması gerekiyor. Muğlamız vahşi bir saldırı altında. Yüzde 68’i orman olan bir şehrin yüzde 60’ına maden arama ruhsatı veriliyor. Yerel yönetimlere sormadan imar, madencilik ile ilgili kararlar alınıyor. Biz de Muğla’mızı korumak için hukuk mücadelesi veriyor ve davalar açıyoruz. 1480 km kıyı uzunluğu olan, mavi yolculuğun başladığı Muğla’mızın eşsiz koylarına ticari gözle bakılıyor. Oysa bu koyların korunması, mavi yolculukla bilinen dantela kıyılarımızın güzelliğinin geleceğe taşınması gerekiyor. Muğla sadece bu şehirde yaşayanların değil, hepimizin ve bu şehri birlikte koruyarak geleceğe miras bırakmalıyız. İşte bu çalıştaylar, değerli bilim insanlarımızın katkısı, ortak akıl ve bilimsel yöntemlerle şehrimiz, ülkemize katkı sunacağız. Umutla, barış içerisinde, birlikte şehirlerimizi, ülkemizi daha yaşanır hale getireceğiz” dedi.

Yenilenebilir Enerji Kaynakları

Muğla’da yenilenebilir enerji kaynaklarının arttırılması ve bu kaynakların verimli kullanımı açısından yatırımlarını sürdürdüklerini vurgulayan Muğla Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Osman Gürün, buna rağmen içme suyunun yüzde 75’ini yer altından çıkardıklarını ve büyük bir enerji harcayarak suyu pahalı temin ettiklerini söyledi. Baraj yapımı için Muğla’nın yatırım alamadığını söyleyen Başkan Gürün, “Enerji kaynaklarının verimli kullanılması açısından yenilenebilir enerji için çalışmalarımız sürüyor. Biz Muğla olarak suyun yüzde 75’ini yer altından çıkarıyoruz. Bu da enerji tüketimini arttırıyor ve suyu pahalıya temin etmiş oluyoruz. Birçok farklı noktada baraj yapılması ile ilgili önerilerimiz ve oldu ve bunların 3 tanesi ilgili kurumlar tarafından kabul gördü. Ancak yapımına yönelik herhangi bir adım atılmadı. İklim değişikliğinin etkileri nedeniyle su sıkıntısı tüm dünyada olduğu gibi bizde de hemen önümüzde gözüküyor. Tüm kurum ve kuruluşlarla ortak bir çözüm penceresinden bu soruna karşı mücadele etmeliyiz” ifadelerini kullandı.

Londra’daki Just Stop Oil üyeleri, hükümetin artan protesto dalgasını durdurmak için polise yeni yetkiler vermesini protesto etmek için şehir merkezindeki Aston Martin showroomunun üzerine turuncu boya püskürttü.

K2 HABER| Petrol ve doğal gaz kullanımına karşı mücadele yürüten İngiltere merkezli iklim aktivisti grup Just Stop Oil üyeleri dün Londra‘nın merkezindeki spor otomobil markası Aston Martin‘in mağazasının yer aldığı Park Lane‘de oturma eylemi düzenledi ve yolu trafiğe kapattı.

Aktivistler daha sonra markanın galerisine turuncu boya püskürttü ve İngiltere İçişleri Bakanı Suella Braverman‘ın Kamu Düzeni Yasası ile  çevre protestolarını engelleme planlarına karşı açıklama yaptı:

“Bizi  susturmayı amaçlayan önlemlere karşı pes etmeyeceğiz. Biz şiddet içermeyen bir sivil hareketiz.”

Vegan Aktivistler, Kadıköy’de Gerçeklik Küpü Eylemi Gerçekleştirdi

 

Yeni yasa planına göre polis, bu tür protestoları önceden yasaklamak ve “temel” malların, hizmetlerin ve altyapının korumasını kolaylaştırmak için  yasal tedbirlere başvurabilecek.

Braverman, Just Stop Oil ve Extinction Rebellion gibi çevreci grupların protestolarına karşı koymak için bu hafta daha güçlü yasalar çıkaracağını söylemişti.

BBC’nin aktardığına göre, Ekim ayının başından bu yana yeni petrol ve gaz ruhsatlarının durdurulması talebi ile protesto yaptıkları için 350’den fazla Just Stop Oil üyesi tutuklandı.