İklim Krizi
Karşıyaka’da İklim Değişikliği’nin İnsan Sağlığı Üzerindeki Etkileri Konuşuldu
Karşıyaka Belediyesi, ‘İklim Değişikliği ve İnsan Sağlığına Etkileri’ sempozyumu gerçekleştirdi. Sempozyumda çağımızın en önemli çevresel ve ekonomik sorunları arasında ön sıralarda yer alan, bulunduğumuz coğrafyada yaşamın her alanında olumsuz etkiler oluşturan iklim değişikliğinin insan sağlığı üzerindeki etkileri konuşuldu.
Karşıyaka Belediyesi Sağlık İşleri Müdürlüğü’nün düzenlediği ‘İklim Değişikliği ve İnsan Sağlığına Etkileri’ sempozyumu Çarşı Kültür Merkezi’nde gerçekleştirildi. Sempozyuma konuşmacı olarak Prof. Dr. Arzu Yorgancıoğlu, Prof. Dr. Ömer Aydemir ve Prof. Dr. Ali Osman Karababa katıldı.
‘Biz Çok Yıkıcı Bir Türüz’
Prof. Dr. Ali Osman Karababa sempozyumun çerçevesini anlatarak konuşmasına başladı. Prof Dr. Karababa “1 Ocak 2022’den bu yana 690 bin 454 hektar orman alanını yok ettik. Erozyon nedeniyle 929 bin 537 hektar alan kaybedildi. 4 milyar 828 milyon 116 bin 510 ton karbondioksiti atmosfere vermişiz, 1 milyon 593 bin 197 hektar alanı çölleştirmişiz ve 1 milyon 300 bin 101 ton toksit kimyasalı da doğaya vermişiz. Biz çok yıkıcı bir türüz. Eğer insanlar bu dünyada olmasa, bu dünya çok farklı olurdu. Yıkımlar çerçevesinde dünyadaki verimli üst toprak katmanının 3’te 1’ini bozmuşuz. Amazon ormanlarının %17’sini son 50 yıl içerisinde yok etmişiz. Dünya orman alanlarının %32’si ise insanlar tarafından bugüne kadar yok edilmiş. Okyanusların en az yüzde 55’si endistüriyel balıkçılık alanı olarak kullanılıyor. Denizdeki canlı türlerini tüketecek kadar çok avlanma yapılan bir süreci görüyoruz. Balık stoklarının bu anlamda %33’ünü kaybetmişiz, mercan resiflerinin ise %50’sini de tahrip etmişiz. Okyanusların en önemli ögesi, iklim krizlerini önleyecek en önemli yapılardan biri mercan resifleri. 1970’den bu yana omurgalı türlerin %60’ını azalmışız. Yıkımları yaparak nereye geldiğimizi ise ekolojik ayak izi ile görüyoruz” dedi.
Karşıyaka Belediyesi’nden İklim Krizi Mesajı: ‘Bir Felaketin Ortasındayız’
‘Değişelim ve Değiştirelim’
Prof. Dr. Ali Osman Karababa hocamızın da söylediği gibi durum vahim gerçekten diyerek sözlerine başlayan Prof. Dr. Arzu Yorgancıoğlu iklim krizinin sağlık üzerindeki etkilerini anlattı. Prof. Dr. Yorgancıoğlu ‘neler yapmamız’ gerektiğini şu sözlerle anlattı: “Çok acilen bir an önce harekete geçmemiz gerekiyor. Akciğerler bizim atmosfere açılan kapımız, buradan nefes alıyoruz. Hava ile beraber, mikroplar akciğerlerimize girebiliyor. Yaşayabilmemiz için temel taşımız akciğerler. Yaşamı kendi elimizle yok ettik, artık doğaya dönmek zorundayız. Helsinki’den ne yapacağımıza yakın bir öneri var. ‘Herkes balkonunda bir şey eksin, toprakla uğraşın, taze meyve sebze yiyin, dış ortamda aktiviteler yapın, hayvan besleyin, sigara içmeyin, hava kirliliği ile mücadele edin, muhakkak normal doğum yapın, gerekmedikçe antibiyotik kullanmayın bu şekilde çocuk, anne ve büyüklerimiz bir arada yaşayabiliriz.’ Başkanımızda söyledi, bizim çocuklarımıza bırakacağımız en güzel miras iyi bir gelecek ve yaşanılabilir bir dünyadır. Onun için mutlaka değişelim ve değiştirelim diyorum.”
‘Her Şeyin Seyrini Değiştirecek’
Prof. Dr. Ömer Aydemir ise sempozyumda iklim değişikliklerinin insan üzerindeki etkilerini anlattı. İklim değişikliğinin günümüzde yarattığı psikolojiden bahsederek sözlerine başlayan Prof. Dr. Ömer Aydemir “İklim değişikliği ile birlikte mevsimsel değişikliklere adaptasyonu hafife almamak gerekiyor. Çünkü normal denen insanlar, küçük diye kabul edeceği pek çok dalgalanma yaşıyor. Bunlar günlük hayata da yansıyor. Günlük hayattaki ritme baktığımızda hem sosyal hem biyolojik bütün ritim alanlarımız iklim değişiklikleri ile birlikte oldukça etkileniyor. Görünüşe göre iklimler mevsimlerin, günlerin her şeyin seyrini değiştirecek hale geldi. Genetik yatkınlığı her ne olursa olsun insanlar bazı sorunlar yaşayacaklar. Bunların bir kısmı hastalık düzeyinde, bir kısmı da değişiklik düzeyinde olacak. Dış uyaranlarda bunu zorlayacak. Onları da biz yaratıyoruz. Ekran bağımlılıkları, dışarı çıkmama, doğada daha az yer alma, kapalı ortamlarda daha fazla vakit geçirme bunlarda uyumu zorlaştıran etkenler” dedi.
Karşıyaka Belediye Başkanı Cemil Tugay Mikroplastik Tehlikesini Yazdı
Karşıyaka Belediye Başkanı Cemil Tugay: ‘Böyle Giderse Çocuklarımız Ne Yazık Ki Sağlık İçinde Yaşayabilecekleri Bir Dünyayı Bulamayacaklar’
Sempozyumda konuşan ve herkese katılımı ve katkısı için teşekkür eden Karşıyaka Belediye Başkanı Dr. Cemil Tugay ise şu konuşmayı yaptı: “Bu etkinlikler zaman içerisinde toplumda ve kentimizde farkını gösterecek. Küçük büyük demeden çalışmalarımıza devam edeceğiz. Zaman zaman bir anaokulunda bilinçlendirme çalışması olacak zaman zaman bu konuda bilgi biriktirmiş bilimini yapmış hocalarımızın bizlere anlattığı daha derinlikli bilgileri dinlemek olacak, zaman zaman birbirimize basitçe uyarılar yapmak, doğruları yapmak yolunda birbirimizi uyarmak şeklinde olacak. Ama her ne şekilde olacak olursa olsun şunu sağlamalıyız ki günümüzün en ağır en acil müdehale gereken en önemli problemi ve yerel değil global düzeyde bütün dünyayı kapsayacak şekilde iklim sorunudur. Hatta artık sorun değil, kriz olarak adlandırılan büyük problemdir. Bu problem belki anlaşılması zor, karmaşık bir problem. Ve algılanması gerçekten kolay olmuyor. Ama bizlerin bu konuda yetki, bilgi ve sorumluluk sahibi olan kişilerin üzerine düşen görev şu ki; bunu insanlarımızın anlayacağı şekilde olabildiğince sadeleştirerek, olayın ciddiyetini anlayabilecekleri şekilde onlara aktarmamızdır. Bunu yapmak hepimizin ayrı ayrı görevi. Çok basitçe içerisinde yaşadığımız dünyanın dengesini insanların neden olduğu etkilerle bozmuş durumdayız. Bunlar çoğunlukla atmosfere saldığımız karbon molekülleridir. Bunları sebebi biziz. Biz çoğunlukla tüketim amaçlı yaptığımız her türlü aktivitede enerji ihtiyacımız olduğunda karbon üreten materyalleri kullanıyoruz. Atmosferde bunların yoğunluğu arttıkça, dünyanın dışında sera gazı tabakası oluşuyor ve bu sera etkisi dünyanın ortalama ısısının artmasına yol açtıkça bir sürü anormal atmosfer ve doğa olayı gerçekleşiyor. Bunlar bazen kuraklık, beklemedik yağışlar, anormal hava sıcaklıkları buna bağlı olarak orman yangınları gibi problemler, bazen kutuplardaki erimemesi gereken, dünyanın doğal dengesinde varlığının devam ettirmesi gereken buzulların erimesi ve bazen de uzun süren sıcaklık ve kuraklık nedeniyle toprağın bozulmasına bağlı olarak tarımın, doğal bitki örtüsünün ve canlı türlerinin etkilenmesi sonucu toplu yok oluşlar şeklinde ortaya çıkan olaylar. Bunlar çoğumuzun bildiği şeyler diyeceksiniz. Bu çoğumuzun bildiği şeyleri basit bir şekilde anlatabilmek lazım ve ortaya çıkan tablonun canlıların yok olması olduğunu, canlılar yok oldukça insanlarında yaşama alanları kaybettiğini, bir süre sonra çok sınırlı alanlarda yaşamak zorunda kalacağımızı, dünyanın kaynaklarının bize yetmeyeceğini ve bir süre sonra dünyanın insanlar ve pek çok canlı için yaşanamayacak bir yer olduğunu anlatıyoruz. Bunları içeren bir sorun bu. Eğer bunlar önemli değil diyen varsa, tabi ki çok şaşkınlıkla karşılarız. Bunlar önemli ama yakın zamanda bizi etkilemeyecek diye düşünen varsa ki nedense böyle bir algı devam ediyor, onun da yanıldığını aslında çok yakın bir zamanda bu sorunları yaşayacağımızı, zaten hali hazırda da yaşamakta olduğumuzu anlatmamız ve insanları bu yönde ikna etmemiz gerekiyor. Çünkü bu sorun bir boyutu ile kamu yönetimlerinin alacağı kararlarla, önlemlerle durdurulabilecek bir sorun ama diğer taraftan da her bir insanın başına bir devlet görevlisi dikilemeyeceği için her insanın bilinç sahibi olması ve doğruları yapması gerekiyor. Bir insana birkaç yüz metrelik mesafeyi arabayla gitme, yürü dediğinizde bunun neden gerektiğini ona anlatmanız gerekiyor. Ya da havanın ve iklim bozulması sonucunda, soluduğumuz havadan yediğimiz gıdaya kadar her şeyin ne kadar etkilendiğini anlatamazsak bu bozulmanın insan sağlığı üzerinde yarattığı etkileri de anlamasını sağlayamayacağız. Bunu anlatmamız gerekiyor. Dünya hiçbir başka gezegende bulamayacağımız kadar özel ve güzel bir yer. Biz bu ekosistemin içerisinde var olmuş ve yaşamı denge içerisinde sürdüren varlıklarız. Bir başka dünya arayışını saçma ve komik buluyorum. Yani dünyanın dışında bir gezegen bulalım, bu dünyayı mahfedilim önemli değil bir başka gezegen bulup orada yerleşelim gibi bakış açılarını çok saçma ve komik buluyorum. Elimizde hali hazırda yaşadığımız bu kadar güzel bir dünya varken bunu korumak yerine üzerimize düşeni yapmayıp burayı mahfedip bir başka yok edecek dünya aramak ileri derecede saçma geliyor. Bunu bu şekilde ifade etmeye hayatım boyunca devam edeceğim. Çünkü bu muhtemelen insanların yaptığı en vahim, en büyük hata olacak ve son 100-150 yıl içerisinde sanayi devrimi ile birlikte olan aşırı tüketim ve üretim ortamı, karbon gazlarının salınımına neden olan fosil yakıtların tüketiminin artması, şu anda biz ve bizden bir önceki neslimizin sorumluluğu. Bizler dünyayı bu hale getiren insanlarız. Bununla da yüzleşmeliyiz. Biz maffettik bu dünyayı. Ve eğer böyle giderse çocuklarımız ne yazık ki sağlık içinde yaşayabilecekleri bir dünyayı bulamayacaklar. Böyle gitmemesi için bizim bu konuda çalışmaya, konuşmaya devam etmemiz gerekiyor. Şu anda denizde bir damla gibiyiz ama ne olursa olsun kocaman denizleri de okyanusları da küçük küçük damlalar oluşturuyor. Yeter ki bu yolda kararlılık ile devam edelim. Mücadelemiz bu anlayış ile devam edecek, sizlerin de katkılarını bekliyoruz. Burada edineceğiniz bilgileri mutlaka çevreniz ile paylaşmalısınız. Bundan asla vazgeçmemelisiniz. Ancak bilinç düzeyimiz artarsa insanlar doğruyu yapmaya başlar. Ben bu kentin belediye başkanı olarak haftanın belirli günlerinde kentin önemli bir bölümünü trafiğe kapatmayı istiyorum. Bunun için suçlanabilirim, üzerimde baskı oluşabilir ama doğru olduğuna inandığım bir şey olduğu için en azından Cumartesi-Pazar günü, insanların gereksiz yere her yerde araçla dolaşmamaları gerektiğini düşünüyorum. Toplu ulaşım seçeneklerini artırmak için sizlerle iş birliği içerisinde belki paylaşımlı kullanımlarla bazı çözümler üretebileceğimizi düşünüyorum. Bu tür kararlar aldığımız zaman bunların neden alındığını ne yapmaya çalıştığımızı anlayan insanlara ihtiyacımız var. O yüzden konuşmalısınız. Bu iklim ve çevre sorunu nedeniyle insan sağlığı şu anda herhangi bir başka canlının sağlığı kadar tehdit altında. Karşıyaka’mız adına onlara teşekkür ediyorum, iyi ki varsınız.”
Başkan Cemil Tugay, Karşıyaka’nın 2030 İklim Hedeflerini Açıklıyor
30 Kasım’da başlayan Birleşmiş Milletler (BM) İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi 28. Taraflar Konferansı (COP28), Birleşik Arap Emirlikleri’nin (BAE) Dubai kentinde bugün sona erdi.
Zirve, müzakerecilerin final metni üzerinde anlaşmaya varamaması nedeniyle resmî tarihinden bir gün sonra tamamlanabildi.
Anadolu Ajansı’nda yer alan habere göre, iklim müzakerelerinin yaklaşık 30 yıllık tarihinde ilk kez “fosil yakıtlara” referans verilen final metninde, sıcaklık artışını sınırlandırmak için “fosil yakıtlardan uzaklaşma” çağrısı yer aldı.
Atıflar ve boşluklar
BM nezdinde “çağrı”, tarafların “davet edilmesi veya taraflardan ricada bulunmak” anlamına geldiği için, müzakereleri takip eden uzmanlar fosil yakıtlardan uzaklaşma çağrısının zayıf bir sonuç olduğunu ve küresel ısıtmayı sınırlandırmak için emisyonları keskin şekilde düşürmenin sağlanamayacağını belirtiyor.
Taraflar küresel yenilenebilir enerji kapasitesinin 2030 itibarı ile üç katına ve enerji verimliliğindeki ilerleme hızının iki katına çıkarılması hedeflerini kabul ederken, Kayıp Zarar Fonu’nun etkin hale gelmesi de final metninde yer aldı.
Final metninde, gelişmekte olan ülkelerin iklim finansmanına ihtiyaç duyduğu ve iklim krizinin etkilerine uyum için gereken finansmana atıfta bulunulsa da, uyum finansmanının nasıl ölçeklendirileceği ve takvimine ilişkin boşluklar var.
COP28 Başkanı Al Jaber: Tarihi başarı
Final metninin kabul edilmesinin ardından kapanış oturumunda konuşan COP28 Başkanı Sultan Ahmed Al Jaber, müzakerelerin sonucunu “tarihi bir başarı” olarak nitelendirerek, şöyle dedi:
“Dünyanın yeni bir yol bulması gerekiyordu ve kuzey yıldızımızı takip ederek biz bu yeni yolu bulduk. Gerçeklerle yüzleştik ve dünyayı doğru yöne yönlendirdik. Bu doğrultuda, küresel sıcaklık artışını 1,5 dereceyle sınırlandırma hedefini ulaşılabilir kılmak için bir eylem planı hazırladık.
“Bunu ortak zemin üzerine inşa ettik, işbirliğiyle pekiştirdik. Bu, iklim eylemini hızlandırmak için hata yapmamak üzere geliştirilmiş dengeli, tarihi bir pakettir.”
- BAE’nin devlet petrol şirketi ADNOC’un CEO’su olan Sultan Ahmed Al Jaber’in COP 28’e başkanlık etmesi, kararlaştırıldığından bu yana tepki topluyordu. ADNOC’un, üretim kapasitesini 2027 yılında günde beş milyon varile çıkarmayı hedeflediği biliniyor.
İklim Uzmanlarından Tepkiler
WWF Küresel İklim ve Enerji Lideri ve COP20 Başkanı Manuel Pulgar-Vidal, müzakerelerin ardından yaptığı değerlendirmede, ülkelerin fosil yakıtlardan uzaklaşma konusunda anlaştığını söyleyerek şöyle dedi:
“Ülkeler bunu kabul ederken, COP28’de kömür, petrol ve gazın tamamen kullanımdan kaldırılması konusunda uzlaşmaya varılamadı. Ancak yine de fosil yakıtlardan uzaklaşma kararı önemli bir sonuç. 30 yıldır devam eden BM iklim müzakerelerinde ülkeler nihayet odak noktasını iklim krizine yol açan kirletici fosil yakıtlara kaydırdı. Bu sonuç fosil yakıt dönemi için sonun başlangıcına işaret etmelidir.
“Yaşanabilir bir gezegen için tüm fosil yakıtların tamamen ortadan kaldırılmasına ihtiyacımız var.”
Brezilya merkezli İklim Gözlemevi Yönetici Sekreteri Marcio Astrini, COP28 sonucunun “sinyaller açısından güçlü ancak içerik bakımından zayıf” olduğunu dile getirerek, “Gerçek anlamda harekete geçilmediği takdirde Dubai’den çıkan sonuç, dünyanın dört bir yanında aşırı iklim olaylarından zarar gören topluluklar açısından kutlanmayacak bir sonuç,” dedi.
Karşıyaka Belediye Başkanı Dr. Cemil Tugay, geri dönüşüm malzemelerinden üretilen giysilerle düzenlenen defilede yeniden kullanım ve geri dönüşüm kültürüne vurgu yaptı.
K2 HABER | Dünya Çevre Günü etkinliklerinde Karşıyakalılara seslenen Başkan Dr. Cemil Tugay, “Ekolojinin, ekonomiye yenilmediği; havanın, toprağın, suyun kirletilmediğini sürdürülebilir bir yaşamı mümkün kılmak bizim elimizde. Yaşanılabilir bir çevre için ihtiyacın kadar tüket ve mümkün olduğunca az atık üret” diye konuştu.
Karşıyaka Belediyesi Dünya Çevre Günü kapsamında düzenlediği etkinliklerle, dünyada yaşanan çoklu krizlere dikkat çekti. İklim krizi, gıda krizi, kaynakların verimli kullanımı, geri dönüşüm ve yeniden kullanım kültürü hakkında farkındalık oluşturmayı hedefleyen etkinliklerde her yaş grubuna yönelik uygulamalar gerçekleştirildi. Çatı Bostanlı’da, Ormanda Biri Var tiyatro oyunu ile çocuklara iklim krizi anlatılırken, geri dönüşüm malzemelerinden üretilen giysilerle düzenlenen defilede yeniden kullanım ve geri dönüşüm kültürüne vurgu yapıldı.
Karşıyaka Belediyesi’nden İklim Krizi Mesajı: ‘Bir Felaketin Ortasındayız’
İhtiyacın Kadar Tüket
Tiyatro gösterisi öncesi çevre ve doğa duyarlılığına ilişkin konuşan Karşıyaka Belediye Başkanı Dr. Cemil Tugay, iklim değişikliği ile mücadelenin herkesin katılımıyla kolayca yürütülebileceğine vurgu yaptı. Yurttaşların duyarlılığıyla daha etkili mücadele yürütülebileceğini söyleyen Tugay, “Daha mavi, daha yeşil bir dünyada yaşamak bizim elimizde. Daha yeşil şehirler yaratmak ve doğaya saygı duyan yaşam alanları oluşturmak insanlık için uzak bir hedef değil. Biz doğa ile uyumlu bir çevrede yaşamak istiyoruz ve çocuklarımıza bırakacağımız en büyük mirasın doğamız ve çevremiz olduğunu aklımızdan çıkarmıyoruz. Ekolojinin, ekonomiye yenilmediği; havanın, toprağın, suyun kirletilmediği sürdürülebilir bir yaşamı mümkün kılmak bizim elimizde. Basit önlemler alarak, küçük duyarlılıklarla fark yaratarak doğamızı, çevremizi korumak mümkün. İhtiyacın kadar tüket ve mümkün olduğunca daha az atık üret. Uygulanacak ilke bu kadar basit. Ama herkes önce başkasının yapmasını bekliyor. Bu önlemler ihtiyacımız olmayan bir lambayı kapatmak kadar basit. Eğer bu ilkeye uymazsak bir şeyleri artık geri dönüştüremeyecek kadar tüketeceğimizi ve kirleteceğimizi hepimizin bilmesi lazım” dedi.
Karşıyaka Belediye Başkanı Cemil Tugay Mikroplastik Tehlikesini Yazdı
Çevre Sorunu Olmayan Bir Dünya Hayali
Karşıyakalıların çevre konusundaki duyarlılığına değinen Başkan Tugay, “Karşıyaka’mızda iklimle ilgili, çevreyle ilgili yürüttüğümüz çalışmalara beklediğimizin üzerinde destek alıyoruz. Bu kadar duyarlı insanlarla birlikte olmaktan mutluluk duyuyorum. Çevre sorunlarını sık sık dile getirmekten vazgeçmeyeceğiz. Çevre sorunlarını konuşmaya ihtiyaç duymadığımız bir dünya hayaliyle çalışıyoruz. Bu duyarlılığı her zaman göstermeli, çevremizde farkındalık yaratarak duyarlılığın yayılmasını sağlamalıyız” diye konuştu.
Ekoloji Örgütleri Meclis’te: Kömürden 2030 Yılına Kadar ‘Adil Çıkış’ İstiyoruz
İmamoğlu: Marmara Denizi İçin En Büyük İhanet Kanal İstanbul
Türkiye’nin En Kapsamlı ‘Sahipsiz Hayvan Hastanesi’ İzmir’de Kuruldu
İzmir’in Çernobil’i Gaziemir’de Hiçbir Temizleme Çalışması Yapılmamış
Avrupa’nın Çöpünü Yine Türkiye Aldı: Bir Yılda 12,4 Ton!
Ekrem İmamoğlu: Daha Özgür Bir İstanbul İçin Tam Yol İleri!
Hayvan Hakları Savunucuları Kadıköy’den Seslendi: Katliama Hayır!
Boğaziçi Çevre Ödülleri Sahiplerini Bekliyor
COP28 Sonrası İklim Uzmanlarından Tepkiler: Yetersiz
#COP28 ‘Fosil Yakıtlardan Uzaklaşma’ Çağrısının Yapıldığı Anlaşmayla Sona Erdi
Halilağa’da ÇED Raporu Yerle Bir Edildi
